ناسا با برنامه ائتلاف جهانی شبکه هشدار سیارکها (IAWN)، اقدامات پیشگیرانهای را برای جلوگیری از برخورد سیارک ها به کره زمین انجام خواهد داد.
در ماه ژانویه سال ۲۰۱۳ نمایندگان ناسا و سازمانهای مختلف تحقیقات جهانی اولین جلسه کمیته راهبردی شبکه بینالمللی هشدار سیارکها (IAWN) را تشکیل دادند. این گروه مسئول تقویت پاسخ هماهنگ بینالمللی به یک شیء بالقوه خطرناک نزدیک به زمین بود. طبق آخرین اخبار هوافضا و نجوم، اکنون پس از گذشت بیش از یک دهه، این همکاری برای جلوگیری از تهدید سیارکها در راستای همکاری جامعه جهانی دفاع سیارهای ادامه خواهد یافت.
پیش بینی احتمال برخورد سیارک ها به کره زمین
در اوایل صبح روز 15 فوریه 2013 میلادی، بر فراز آسمان منطقه اورال جنوبی در روسیه، سیارکی که قبلاً کشف نشده بود با قطر حدودی 18 متر به جو زمین برخورد کرد. این جرم آسمانی نسبتاً کوچک ساخته شده از زبالههای فضایی طبیعی، آسمان صبح را هنگام متلاشی شدن روشن کرد و برای مدت کوتاهی درخشانتر از خورشید در هنگام انفجار بر فراز شهر چلیابینسک با نیرویی معادل حدود 440 کیلوتن TNT و معادل با بیش از 20 برابر انرژی آزاد شده درخشید. این رویداد، اجرام نزدیک به زمین (NEOs)، سیارکها و دنبالهدارها با مدارهایی که آنها را به مجاورت زمین میآورد، برجسته کرد و نیاز به هماهنگی جهانی مستحکم بین جامعه دفاع سیارهای را تقویت کرد.
پس از آن مجمع عمومی سازمان ملل خواستار ایجاد IAWN شد. کمیته راهبردی شبکه بینالمللی هشدار سیارکها (IAWN) موظف شد استراتژی کاملی را با استفاده از روشهای تشخیص و ردیابی اشیای فضایی به خوبی تعریف شده و طرحها و پروتکلهای ارتباطی برای کمک به دولتها در درک و تحلیل پیامدهای برخورد سیارک برای برنامهریزی پاسخهای کاهش توسعه دهد.
حال طبق پیشبینی سازمان فضایی ناسا اگر بدانیم اصابت احتمالی سیارک ها به زمین چه زمانی رخ خواهد داد به احتمال زیاد میتوانیم از وقوع یک فاجعه جلوگیری کنیم. طبق اعلام دانشمندان، اگر امروزه سیارکی به وسعت همان سیارک کوچکی که ۶۶ میلیون سال پیش در زمان دایناسورها به زمین برخورد کرد و ۷۵ درصد از کل حیات کره زمین را نابود کرد، به زمین برخورد کند میتواند با ایجاد یک ضربه با قدرتی معادل ۲ میلیون بمب هیدروژنی، در ابتدا تمامی جنگلها را نابود کرده و پس از آن با ایجاد سونامی گسترده و زلزله بالای ۱۰ ریشتر تمامی شهرها را نابود کند. پس از آن ابری از گرد و غبار داغ که حاصل این فاجعه است جلوی رسیدن نور خورشید به زمین را خواهد گرفت و زمین در یخبندان کامل مواجه خواهد شد.
لیندلی جانسون، مدیر اجرایی برنامه دفتر هماهنگی حفاظت از سیاره مادری در اینباره گفت:
در تلاش هستیم تا همه این سیارکها را پیدا کنیم، قبل از اینکه آنها ما را پیدا کنند. در صورتی که یک سیارک خطرناک به سمت زمین حرکت کند، این سازمان روشهای هشدار مختلفی را برای اطلاعرسانی به عموم مردم در نظر گرفته است. در این موارد ابتدا دانشمندانی که تهدید را شناسایی کردند مشاهدات خود را در سراسر شبکه هشدار سیارکها به اشتراک میگذارند تا یافتههایشان تایید شده و خطر احتمالی ارزیابی شود. وقتی همه طرفها توافق کردند که زمین باید برای برخورد آماده شود، ناسا پیغام هشدار جهانی را ارسال میکند.
همچنین وی عنوان کرد:
بهطور خلاصه، IAWN توانسته است همکاری بینالمللی را که برای اطمینان از برقراری ارتباط و عملکرد جامعه دفاع سیارهای با استفاده از بهترین روشها برای یافتن، ردیابی، فهرستنویسی و مشخصهسازی NEOها و سپس اطلاعرسانی به NEOها، تقویت و پیش ببرد. IAWN از زمان آغاز به کار خود کمپینهای متعددی را برای کمک به بررسی صحت مشاهدات گزارش شده توسط رصدگران سیارک انجام داده است. همچنین کمپینهای مشاهداتی از یک NEO غیر خطرناک شناخته شده را برای شبیهسازی مواردی که در صورت برخورد یک شی با زمین مورد نیاز است، سازماندهی کرده است.
لیندلی جانسون در خصوص اعلام هشدار از سوی ناسا خاطرنشان کرد:
اگر بر فرض مثال سیارک به سمت ایالات متحده حرکت کند، ناسا ابتدا کاخ سفید را در جریان قرار میدهد و دولت بیانیهای رسمی را برای عموم مردم منتشر خواهد کرد. اگر سیارک بهاندازه کافی بزرگ بود که یک تهدید بینالمللی ایجاد کند، شبکه بینالمللی هشدار سیارکها دفتر امور فضایی سازمان ملل را در جریان خواهد گذاشت و اگر بزرگتر از ۱۴۰ متر باشد و مدار زمین را در حداقل فاصله ۰.۵ واحد نجومی که نصف فاصله زمین و خورشید است، قطع کند، عامل بالقوه خطرناک در نظر گرفته میشود. میزان اعلام شده بهاندازهای بزرگ است که میتواند در صورت برخورد با زمین، یک فاجعه غیر قابل جبران ایجاد کند.
شبکه بینالمللی هشدار سیارکها تا به امروز بیش از ۳۴ هزار سیارک نزدیک به زمین را پیدا کرده که حدود ۲۳۰۰ عدد از این سیارکها بهصورت بالقوه برای امنیت کره زمین خطرناکاند. تعداد ۱۵۳ سیارک کشف شده قطری معادل با بیش از ۱۰۰۰ متر دارند.
سیارکی که بیش از همه احتمال اصابت آن به زمین میرود بنو (Bennu) نام دارد که دانشمندان میگویند در صورت برخورد تا ۱۵۹ سال دیگر، انفجاری برابر با ۲۴ بمب هستهای ایجاد خواهد کرد. با این حال بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ احتمال این اتفاق، فقط یک در ۲۷۰۰ است. با این حال دانشمندان معتقدند برای پیشگیری از اصابتهای آخرالزمانی به حداقل ۵ تا ۱۰ سال اطلاع قبلی نیاز است.
IAWN در حال حاضر دارای 55 امضاکننده از 25 کشور است که نمایندگیهای آژانسهای فضایی، دانشگاهها، سازمانهای خصوصی و اخترشناسان مستقل را نمایندگی میکنند. ناسا پیشتر در سال ۲۰۲۱ اولین ماموریت آزمایشی دفاع سیارهای خود را انجام داد. این سازمان با هدف تغییر مدار یک سیارک، برنامهریزی کرد تا یک فضاپیمای بدون سرنشین به آن برخورد کند؛ ماموریتی که موفقیتآمیز بود و ناسا قصد دارد در آینده روشهای بیشتری از این دست را آزمایش کند.